Sản phẩm cốm của các thương hiệu như Mộc Huyền, cốm Vòng Hà Nội, và các cơ sở sản xuất tại Mễ Trì được trưng bày trong không gian Hội chợ. Sự hiện diện của cốm gợi nhắc về ký ức tuổi thơ tại nông thôn, hình ảnh những đứa trẻ cùng nhau đi bứt thóc nếp non ngoài đồng để làm cốm.

Anh Nguyễn Duy Bích, đến từ xã Bắc Lũng, tỉnh Bắc Ninh, chia sẻ về sự yêu thích với cốm Hà Nội: “Cốm được làm từ nếp non, tức hạt thóc nếp còn xanh hoặc chưa chín hẳn. Hạt nếp non khi được tách vỏ trấu có màu xanh nhạt tự nhiên, đạt độ mềm dẻo, có hương thơm dịu và mang hương vị đặc trưng của lúa mới. Tôi hồi tưởng lại quy trình thủ công của việc rang thóc nếp non và giã trong cối đá hoặc cối gỗ để có được mẻ cốm mới, là nỗi nhớ quê lại ùa về. Nên tôi đến đây là phải thưởng thức cốm non Hà Nội ngay”.

Tại khu ẩm thực, dòng người nối dài quanh gian hàng Cốm Mộc Huyền, thương hiệu gắn liền với món cốm làng Vòng trứ danh. Chủ cơ sở, chị Nguyễn Thị Thu Huyền, luôn tay đóng gói, giới thiệu sản phẩm cho khách. Sau hơn hai ngày mở bán, doanh thu của gian hàng đã vượt 100 triệu đồng. Chị vui mừng chia sẻ: “Không chỉ là doanh thu, điều tôi quý nhất là qua hội chợ, nhiều khách hàng mới biết đến và yêu thích hương vị cốm truyền thống của gia đình”.

Đa dạng hóa sản phẩm OCOP và quy trình sản xuất thủ công

Sự phát triển của cốm trong thị trường hiện đại đòi hỏi sự cân bằng giữa giữ gìn phương pháp truyền thống và đổi mới sản phẩm. Hiện nay, cốm không chỉ được tiêu thụ ở dạng truyền thống (cốm non, cốm tươi) mà còn được chế biến thành nhiều dòng sản phẩm mới, nhằm phù hợp với thị hiếu và nâng cao tính tiện dụng cho bảo quản, vận chuyển.

Chị Nguyễn Thị Thúy Hiền, chủ một cơ sở sản xuất cốm ở Mễ Trì (Hà Nội), đã giới thiệu tại Hội chợ hàng chục sản phẩm làm từ cốm Vòng như cốm non, xôi cốm, cốm xào, bánh cốm, chả cốm, bánh xu xuê cốm, bánh mochi cốm, xúc xích cốm, sữa chua cốm, trà sữa cốm và kem cốm.

Chị Hiền nhấn mạnh, nguyên liệu được tuyển chọn kỹ lưỡng từ nếp non, và các sản phẩm cốm truyền thống của gia đình vẫn duy trì phương pháp sản xuất thủ công. Việc bao gói sản phẩm sử dụng lá sen, lá chuối, lá ráy; dây buộc bằng rơm hoặc bẹ cây khô và tuyệt đối không sử dụng chất bảo quản.

Hội chợ Mùa Thu 2025 không chỉ là nơi quảng bá các nông sản mà còn là kênh kết nối hiệu quả giữa làng nghề, hộ kinh doanh với thị trường. Tại đây, những hạt cốm nếp non, cùng các sản phẩm cải tiến từ cốm rất hút khách. Rất nhiều gian hàng thậm chí “năng động”, mua lại các sản phẩm trà sữa cốm Vòng, bánh mochi cốm, xu xê cốm để phục vụ thực khách ăn trưa, ăn xế tại hội chợ.

Quy trình làm cốm, đặc biệt là cốm truyền thống, đòi hỏi sự tỉ mỉ và công phu ở từng công đoạn: từ chọn lúa, rang, giã, sàng đến đóng gói bằng lá. Điều này nhằm giữ được hương thơm, màu xanh non và độ dẻo mềm đặc trưng. Sản phẩm cốm trưng bày tại Hội chợ Mùa Thu năm nay nhận được sự quan tâm lớn của người tiêu dùng, với gian hàng của chị Hiền đón hàng trăm lượt khách mỗi ngày.

Ngoài các sản phẩm truyền thống, nhiều cơ sở sản xuất khác đã cải tiến với các dòng sản phẩm như cốm tươi đóng gói hút chân không, cốm khô, cốm sấy để kéo dài thời hạn sử dụng. Các sản phẩm chế biến sẵn như bánh cốm cao, kẹo cốm, cốm viên, sữa cốm, kem cốm phục vụ đa dạng nhu cầu và tạo thêm nhiều lựa chọn cho khách hàng trong và ngoài nước, bao gồm cả các nông sản cốm từ các tỉnh khác như Tuyên Quang.

Vai trò xúc tiến thương mại cho làng nghề

Hội chợ Mùa Thu năm 2025 là hoạt động xúc tiến thương mại đặc biệt của Hà Nội, tạo cơ hội thiết yếu để doanh nghiệp và cơ sở sản xuất mở rộng giao thương, đồng thời giới thiệu các sản phẩm tinh túy, mang đậm giá trị văn hóa tới thị trường trong và ngoài nước.

Một trong những điểm nhấn của Hội chợ là không gian “Tinh hoa thu Hà Nội” được UBND TP. Hà Nội thiết kế công phu trên diện tích 17.000 m² tại sảnh 8 của Trung tâm Triển lãm Việt Nam (Đông Anh). Không gian này hội tụ văn hóa, du lịch, ẩm thực, và sản phẩm kinh tế chủ lực của Thủ đô. Không gian này không chỉ trưng bày sản phẩm mà còn tái hiện không gian văn hóa Thăng Long – Hà Nội. Các nghệ nhân như Nghệ nhân Lê Thị Tuyết làng cốm Mễ Trì đã trực tiếp giới thiệu sản phẩm và trình diễn các kỹ thuật tinh xảo. Nghệ nhân Lê Thị Tuyết khẳng định rằng những buổi hội chợ như thế này là động lực để làng nghề phát huy, đặc biệt là việc giữ thói quen làm cốm giã tay để duy trì thương hiệu cốm Hà Nội. Cùng với sự góp mặt của 150 doanh nghiệp uy tín, các gian hàng trong không gian “Tinh hoa Thu Hà Nội” và “Thành tựu kinh tế - nông nghiệp thủ đô” đã góp phần phục vụ du khách về ẩm thực, văn hóa đậm phong vị Hà Thành.

Nghề làm cốm và làng Vòng có thể trở thành địa điểm du lịch nông nghiệp

Việc nhiều khách hàng nước ngoài đã ký kết tiêu thụ sản phẩm cốm thường xuyên với các cơ sở, hộ gia đình tại Mễ Trì mở ra hướng đi mới cho ngành cốm. Điều này giúp sản phẩm cốm có chỗ đứng trong chuỗi bán lẻ hiện đại, là cơ hội thực tiễn để duy trì và phát triển nghề làm cốm, đảm bảo các giá trị văn hóa ẩm thực không bị mai một trong đời sống công nghiệp.

Anh Nguyễn Minh Trung, ở Mễ Trì Hạ (Hà Nội), cho biết quầy hàng của anh giới thiệu cả cốm truyền thống và nhiều mặt hàng cải tiến. Anh khẳng định: "Mỗi hạt cốm, dù là sản phẩm truyền thống hay cải tiến, đều là biểu tượng của mùa Thu, thể hiện tinh hoa văn hóa dân gian, phản ánh sự khéo léo và tình yêu quê hương của người Việt".

"Tinh hoa thu Hà Nội" tại Hội chợ Mùa Thu 2025 là hình ảnh thu nhỏ của tầm nhìn phát triển Thủ đô: phát triển kinh tế gắn liền với văn hóa, du lịch và sản phẩm OCOP. Mục tiêu là xây dựng một Thủ đô hiện đại nhưng vẫn bảo tồn cội nguồn, hội nhập kinh tế nhưng giữ được bản sắc riêng. Sự thành công về mặt thương mại của cốm làng Vòng tại Hội chợ là bằng chứng cụ thể cho thấy di sản ẩm thực hoàn toàn có thể trở thành sản phẩm kinh tế mũi nhọn, có khả năng cạnh tranh cao trên thị trường.

Không những thế, với lợi thế nằm trong nội thành Hà Nội, làng Vòng hoàn toàn có thể trở thành một địa chỉ văn hóa, là nơi giới thiệu các sản phẩm OCOP chuyên về cốm. Đến với không gian làng Vòng, là khách du lịch có thể đắm chìm trong một không gian văn hóa của “đất làng” và các quy trình để làm ra cốm và những sản phẩm từ cốm./.

---

Thông tin có sự phối hợp của Văn phòng Điều phối Chương trình Xây dựng Nông thôn mới Thành phố Hà Nội.