HTX đưa kinh tế nông thôn chuyển mình mạnh mẽ

Hiện tại, Thành phố Hà Nội có gần 1.600 HTX nông nghiệp, trong đó phần lớn đang hoạt động hiệu quả, đóng góp tích cực vào tăng trưởng kinh tế và cơ cấu tổng sản phẩm trên địa bàn (GRDP).

Vai trò đầu tiên và quan trọng nhất của HTX là cung cấp dịch vụ sản xuất nông nghiệp trọn gói cho các thành viên. Hầu hết HTX đều đáp ứng tốt nhu cầu từ khâu làm đất, mạ khay – máy cấy, gặt máy, cung ứng vật tư, giống cây trồng, thuốc bảo vệ thực vật đến khuyến nông và tiêu thụ sản phẩm. Việc tổ chức dịch vụ theo cơ chế thống nhất, với mức giá thấp hơn so với thị trường (chỉ đủ chi phí quản lý và chi phí khác), mang lại lợi ích trực tiếp cho thành viên. Điều này giúp giảm chi phí đầu vào, tăng lợi nhuận, đồng thời tăng khả năng gắn bó của nông dân với đồng ruộng, hạn chế tối đa tình trạng bỏ hoang đất sản xuất – một thành tựu quan trọng của NTM.

Các HTX không ngừng đổi mới lối nghĩ, cách làm trong phát triển nông nghiệp. Nhiều HTX mạnh dạn đầu tư máy móc, trang thiết bị, hệ thống chuồng trại hiện đại, ứng dụng khoa học – công nghệ để nâng cao năng suất, chất lượng. Ông Bùi Công Sản, Chủ tịch Hội đồng quản trị HTX Dịch vụ nông nghiệp và Kinh doanh tổng hợp Nam Sơn (xã Trung Giã, Sóc Sơn), đã chứng minh điều này qua hành động: “Chúng tôi thường xuyên duy trì và nâng cao chất lượng các hoạt động dịch vụ, hỗ trợ thành viên phát triển kinh tế theo mô hình tập trung, sản xuất hàng hóa’’. Ông Sản nhấn mạnh những ứng dụng công nghệ đột phá tại Nam Sơn: “HTX đã tổ chức làm thí điểm phun thuốc bảo vệ thực vật bằng máy bay không người lái; cấy bằng máy cấy, trồng khoai tây theo mô hình cơ giới hóa đồng bộ bước đầu đem lại kết quả tốt, tăng năng suất, sản lượng và giá trị kinh tế cho cây trồng, từng bước nâng cao thu nhập cho người dân.”

Đánh giá vai trò của các HTX, ông Ngọ Văn Ngôn, Phó Chánh Văn phòng chuyên trách Văn phòng Điều phối Chương trình xây dựng NTM TP Hà Nội khẳng định: “Các HTX đã trở thành điểm tựa kinh tế cho nông dân, giúp tổ chức sản xuất khoa học, tiết kiệm chi phí, tăng năng suất và giá trị sản phẩm. Đây là cốt lõi để nâng cao đời sống và xây dựng NTM bền vững”.

HTX - Đòn bẩy nâng cấp chất lượng và thương hiệu OCOP

Sức mạnh của HTX không chỉ dừng ở cơ giới hóa mà còn ở khả năng tổ chức sản xuất theo tiêu chuẩn chất lượng cao, đáp ứng các tiêu chí khắt khe của NTM về vệ sinh an toàn thực phẩm và phát triển kinh tế nông thôn. Hà Nội hiện đang dẫn đầu cả nước về số lượng HTX ứng dụng công nghệ cao và sản xuất theo tiêu chuẩn chất lượng. Trong đó, có 166 HTX sản xuất theo tiêu chuẩn VietGAP, GlobalGAP, hữu cơ, HACCP. 68 HTX ứng dụng nông nghiệp công nghệ cao. 80 HTX có liên kết sản xuất gắn với tiêu thụ sản phẩm. Điều này cho thấy, các HTX đã tạo được sức cạnh tranh lớn với các thành phần kinh tế khác, giúp tăng giá trị nông sản từ 1,3 đến 1,5 lần, góp phần định hình một lớp nông dân mới năng động, sáng tạo.

HTX là lực lượng nòng cốt thực hiện Chương trình Mỗi xã một sản phẩm (OCOP), đưa nông sản từ đồng ruộng ra thị trường lớn. Toàn thành phố có 134 HTX với 448 sản phẩm được công nhận OCOP đạt từ 3 sao trở lên. Điển hình như HTX Nam Sơn của ông Bùi Công Sản với sản phẩm chuối tiêu hồng được cấp giấy chứng nhận an toàn vệ sinh thực phẩm, đạt tiêu chuẩn VietGAP với thương hiệu OCOP 4 sao và lúa J02 đạt VietGAP. Hoặc mô hình trồng rau an toàn tại các HTX như Đặng Xá (Gia Lâm), Đông Cao (Mê Linh) đang mang lại giá trị kinh tế cao, đưa sản phẩm sạch đến người tiêu dùng Thủ đô. Sự thành công của OCOP, dưới sự tổ chức của HTX, không chỉ giúp sản phẩm có đầu ra ổn định, giá trị cao mà còn góp phần bảo tồn, phát triển làng nghề, củng cố kinh tế cộng đồng.

Chất lượng cuộc sống nông dân nâng cao vượt bậc

Sự phát triển mạnh mẽ và hiệu quả của các HTX những năm qua đã mang lại những đóng góp không thể phủ nhận vào thành tựu NTM của Hà Nội. Các HTX đã giúp Hà Nội đạt được mục tiêu quan trọng nhất của NTM: cải thiện đời sống vật chất. Thu nhập bình quân đầu người khu vực nông thôn năm 2024 ước đạt 74,3 triệu đồng/người/năm, tăng 18,8 triệu đồng so với năm 2020. Dự kiến đến cuối năm 2025, thu nhập sẽ đạt trên 80 triệu đồng/người/năm – một con số kỷ lục, khẳng định sự hiệu quả của mô hình kinh tế tập thể. Nhờ thu nhập tăng, phần lớn các hộ gia đình nông thôn đã có nhà kiên cố, khang trang, đem đến sức sống mới cho toàn khu vực.

HTX không chỉ làm kinh tế mà còn gián tiếp thúc đẩy các tiêu chí NTM về xã hội và hạ tầng. 100% trạm y tế xã có bác sĩ làm việc; tỷ lệ người dân tham gia bảo hiểm y tế đạt 95,25%. 100% thôn được phủ sóng di động và Internet băng rộng; 99,6% hộ gia đình sử dụng ít nhất một điện thoại thông minh. Sự tiên tiến này là điều kiện để các HTX đẩy mạnh ứng dụng công nghệ 4.0 và chuyển đổi số trong sản xuất. 100% hộ dân được dùng nước hợp vệ sinh, trong đó 95% được tiếp cận hệ thống nước sạch tập trung.

Những con số này chứng minh, kinh tế nông thôn Hà Nội không chỉ “chuyển mình mạnh mẽ” trong sản xuất, mà còn thực sự nâng tầm đời sống người dân, đưa diện mạo nông thôn Thủ đô ngày càng hiện đại, văn minh, bền vững.

HTX tạo liên kết bền vững cho nông thôn thủ đô

Từ những mô hình ứng dụng công nghệ cao, cơ giới hóa đồng bộ của ông Bùi Công Sản tại Nam Sơn, đến các chuỗi liên kết rau an toàn, hay vai trò tổ chức dịch vụ giá thấp, các HTX đã khẳng định vị thế là động lực chủ lực và là trái tim kinh tế trong công cuộc xây dựng NTM tại Hà Nội.

Sự phát triển hiệu quả của 1.588 HTX nông nghiệp đã tạo nền tảng vững chắc cho sự chuyển dịch cơ cấu kinh tế nông nghiệp theo hướng hiện đại, hình thành nhiều vùng sản xuất tập trung, và quan trọng nhất là tạo ra một lớp nông dân mới năng động, giàu có và văn minh.

HTX chính là mô hình tiêu biểu cho sự kết hợp thành công giữa Nhà nước (thông qua chính sách NTM), Doanh nghiệp (qua liên kết tiêu thụ) và Nông dân (qua tổ chức sản xuất), đưa nông thôn Thủ đô ngày càng hiện đại, xứng đáng là hình mẫu trong hành trình xây dựng NTM của cả nước./.

------

Thông tin có sự phối hợp của Văn phòng Điều phối Chương trình Xây dựng Nông thôn mới Thành phố Hà Nội.