Công tác giảm nghèo đạt được nhiều kết quả tích cực

Trong giai đoạn 2021 -2025, Việt Nam đã đạt được nhiều kết quả tích cực trên hành trình giảm nghèo. Theo đó, Chương trình Mục tiêu quốc gia giảm nghèo bền vững đã góp phần thực hiện mục tiêu giảm tỷ lệ hộ nghèo bình quân 1-1,5%/năm, tỷ lệ hộ nghèo dân tộc thiểu số giảm từ 3%/năm, tỷ lệ nghèo ở các huyện nghèo giảm từ 4-5%/năm. Đặc biệt cũng trong giai đoạn này, Việt Nam đã chuyển từ cách tiếp cận đơn thuần dựa trên tiêu chí thu nhập sang đánh giá đa chiều, toàn diện về mức sống của người dân.

Trong nỗ lực giảm nghèo bền vững, công tác hỗ trợ giới thiệu việc làm đóng một vai trò hết sức quan trọng. Kết quả trong giai đoạn này, phần lớn người lao động (trong đó có đối tượng người lao động thuộc hộ nghèo, hộ cận nghèo, hộ mới thoát nghèo) có nhu cầu được hỗ trợ kết nối, tư vấn, định hướng nghề nghiệp, cung cấp thông tin thị trường lao động, hỗ trợ tìm việc làm.

Theo đó, gần 125 nghìn lao động thuộc hộ nghèo, cận nghèo, hộ mới thoát nghèo đã được hỗ trợ kết nối việc làm thành công, nhất là làm việc trong các nhà máy, xí nghiệp. Gần 6.300 phiên giao dịch việc làm được tổ chức, và hơn 1,1 triệu người sử dụng lao động cùng gần 3 triệu người tìm việc đã được cập nhật thông tin vào cơ sở dữ liệu quốc gia. Tính đến thời điểm 01/3/2025, đã có trên 40 triệu người lao động được thu thập, cập nhật thông tin gắn với cơ sở dữ liệu quốc gia về dân cư.

Đồng thời, cơ sở hạ tầng, trang thiết bị công nghệ thông tin cơ bản được đầu tư để hiện đại hóa hệ thống thông tin thị trường lao động; các hoạt động giao dịch việc làm, cung cấp thông tin thị trường lao động, kết nối cung cầu lao động, hỗ trợ tạo việc làm bền vững cho người lao động thuộc hộ nghèo, hộ cận nghèo, hộ mới thoát nghèo, người lao động vùng nghèo, vùng khó khăn được thực hiện một cách thường xuyên, hiệu quả nhằm mở rộng cơ hội việc làm, tạo việc làm thỏa đáng cho người lao động.

Theo ông Nguyễn Lê Bình - Phó Chánh Văn phòng Quốc gia về giảm nghèo cho rằng: Việc làm không chỉ quyết định thu nhập mà còn gắn liền với quyền mưu sinh, cơ hội hòa nhập xã hội. Bổ sung chiều này vào chuẩn nghèo đồng nghĩa với việc đặt trọng tâm vào năng lực tự vươn lên của người dân, thay vì chỉ thụ hưởng hỗ trợ.

Đưa chính sách việc làm vào cuộc sống, nền tảng giảm nghèo thực chất

Theo ông Lê Quang Trung – Nguyên Phó Cục trưởng Cục Việc làm, vấn đề việc làm và thu nhập luôn là mối quan tâm hàng đầu của người lao động, đặc biệt là với đối tượng người lao động thuộc hộ nghèo. Để giải quyết bài toán thiếu hụt việc làm góp phần giảm nghèo bền vững, thì cần phải triển khai các giải pháp đồng bộ và bài bản. Thứ nhất, cần đánh giá tổng thể về kỹ năng, trình độ của người lao động, để từ đó có những giải pháp hỗ trợ phù hợp. Thứ hai, cần đầu tư trang bị cho người lao động về các khía cạnh như đào tạo nghề, kỹ năng làm việc, tác phong thái độ làm việc, tinh thần của người lao động để họ luôn sẵn sàng bước vào thị trường lao động, tự tạo việc làm cho chính mình để có thu nhập tốt hơn. Thứ ba, ở các vùng khó khăn cần tập trung các chính sách thu hút các doanh nghiệp, qua đó doanh nghiệp có thể tạo việc làm và thu hút lao động, đồng thời khai thác được các tiềm năng thế mạnh của địa phương. Thứ tư, cần hỗ trợ cung cấp cho người lao động về thông tin thị trường lao đông, tư vấn cho người lao động về các nội dung liên quan đến định hướng sản xuất, hỗ trợ kỹ thuật, hỗ trợ tiếp cận vốn, hỗ trợ thị trường và quản trị tài chính vi mô… Cuối cùng cần có cơ chế phối hợp chặt chẽ giữa các ngành liên quan, chính quyền địa phương, giữa cơ sở đào tạo với trung tâm giới thiệu việc làm để hỗ trợ người lao động một cách tốt nhất.

Trong giai đoạn vừa qua, tại nhiều địa phương đã triển khai đa dạng các hình thức để gắn giảm nghèo với tạo sinh kế bền vững, tạo việc làm và hướng tới thu nhập ổn định cho người dân.

Tại tỉnh Thái Nguyên, thực hiện Chương trình Mục tiêu quốc gia giảm nghèo bền vững, tỉnh đặc biệt chú trọng đến việc hỗ trợ tạo việc làm bền vững. Tổng vốn phân bổ cho Tiểu dự án 3: Hỗ trợ việc làm bền vững là 60,4 tỷ đồng, trong đó vốn đầu tư 19 tỷ đồng và vốn sự nghiệp 41 tỷ đồng. Đến hết tháng 6/2025, tỉnh đã giải ngân được 45,4 tỷ đồng, đạt 75,18% kế hoạch. Nguồn lực này chủ yếu được sử dụng để mua sắm thiết bị công nghệ thông tin, xây dựng phần mềm quản lý và cơ sở dữ liệu về thị trường lao động, nhằm nâng cao hiệu quả công tác tư vấn, kết nối việc làm. Kết quả, đã có 160 lượt người sử dụng lao động có nhu cầu tuyển dụng được thu thập và cập nhật thông tin; 128 doanh nghiệp và 33 hộ kinh doanh được hỗ trợ trong tuyển dụng; hơn 1.700 lượt lao động có nhu cầu tìm việc được ghi nhận và tư vấn. Đặc biệt, tỉnh đã tổ chức 124 phiên giao dịch việc làm, ngày hội việc làm, thu hút 20.692 lao động tham gia, trong đó có 6.750 lao động thuộc hộ nghèo, hộ cận nghèo và hộ mới thoát nghèo được hỗ trợ tìm việc làm.

Tại tỉnh Lào Cai, trong 10 tháng qua, toàn tỉnh đã giải quyết việc làm cho gần 27.073 lao động, đạt gần 90,24% kế hoạch năm; trong đó, trên 746 người đi xuất khẩu lao động, cung ứng lao động tỉnh ngoài trên 9.300 người, trong đó có nhiều nữ lao động người dân tộc thiểu số. Việc này không chỉ giải quyết tình trạng thiếu việc làm cho người lao động ở địa phương, đặc biệt là ở vùng nông thôn, mà còn giúp người lao động nâng cao thu nhập, giảm nghèo bền vững.

Tại tỉnh Bắc Ninh, trong thời gian qua, để bắt kịp xu hướng, tăng hiệu quả kết nối cung - cầu lao động, đơn vị đã tích cực ứng dụng công nghệ thông tin, chuyển đổi số đẻ giúp doanh nghiệp và người lao động nắm bắt được thông tin đầy đủ, chính xác nhất về thị trường lao động hiện tại và dự báo trong thời gian tiếp theo. Từ đầu năm đến nay, Trung tâm dịch vụ việc làm tỉnh đã tổ chức được 48 phiên giao dịch việc làm đa dạng các hình thức: phiên định kỳ; phiên online; phiên lưu động; phiên chuyên đề. Trong đó, Trung tâm dịch vụ việc làm tỉnh Bắc Ninh ưu tiên tổ chức phiên giao dịch việc làm lưu động xuống tận khu vực mà lao động có nhu cầu tìm việc lớn. Đồng thời, tăng cường phiên trực tuyến, kết nối với các địa bàn vùng sâu, vùng xa - nơi lao động khó tiếp cận thông tin và các tỉnh ngoài đang có nguồn nhân lực dồi dào. 

Theo các chuyên gia, khi có việc làm ổn định, người lao động có điều kiện duy trì thu nhập, nâng cao kỹ năng, tái đầu tư cho sản xuất, từng bước thoát khỏi tình trạng thiếu việc làm và nguy cơ tái nghèo. Việc làm bền vững chính là “điểm tựa” để người nghèo không rơi vào vòng luẩn quẩn nghèo đói - thất nghiệp - tái nghèo, mà có thể chủ động làm chủ cuộc sống. Cùng với sự đồng hành của các chương trình tín dụng ưu đãi, đào tạo nghề, hỗ trợ sinh kế, việc phát triển việc làm đã trở thành đòn bẩy quan trọng để giảm nghèo đa chiều một cách thực chất, góp phần hiện thực hóa mục tiêu “không ai bị bỏ lại phía sau” trong hành trình giảm nghèo bền vững.